تا سال ۲۰۵۰، جمعیت شهری در جهان احتمالا دو برابر خواهد شد و به رقم نزدیک به 6.7 میلیون نفر خواهد رسید؛ این پیش‌بینی سازمان ملل است. با افزایش تعداد ساکنان شهری، شهرها با فرصت‌های جدیدی روبرو می‌شوند… و البته چالش‌ها. برای جلوگیری از تخریب محیط زیست، جلوگیری از مشکلات بهداشتی، کاهش ازدحام ترافیک و خنثی کردن جرایم شهری، شهرداری‌ها به اینترنت اشیا (IoT) متوسل می‌شوند.
بنا بر تعبیر عام ویکی‌پدیایی، اینترنت اشیا یا اینترنت چیزها [به اختصار آی‌اوتی (به انگلیسی: Internet of Things-IoT] یا چیزنت به‌طور کلی «اشاره دارد به اشیا و تجهیزات محیط پیرامون‌مان که به شبکه اینترنت متصل شده و توسط اپلیکیشن‌های موجود در تلفن‌های هوشمند و تبلت قابل کنترل و مدیریت هستند…؛ زبان ساده، ارتباط سنسورها و دستگاه‌ها با شبکه‌ای است که از طریق آن می‌توانند با یکدیگر و با کاربرانشان تعامل کنند. این مفهوم می‌تواند به سادگی ارتباط یک گوشی هوشمند با تلویزیون باشد یا به پیچیدگی نظارت بر زیرساخت‌های شهری و ترافیک. از ماشین لباسشویی و یخچال گرفته تا پوشاک؛ این شبکه بسیاری از دستگاه‌های اطراف ما را در برمی‌گیرد…». اینترنت اشیا در مقام ابزاری برای استفاده در شهرهای هوشمند موارد مختلفی را شامل می‌شود؛ از کمک به یک محیط سالم و بهبود ترافیک تا افزایش ایمنی عمومی و بهینه‌سازی روشنایی خیابان …و اما رشت مانند سایر شهرهای در مسیر توسعه با مسائل، چالش‌ها و موضوعات مشابه دست و پنجه نرم می‌کند؛ ایده‌هایی موثر و دست‌یافتنی در شهر به قرار نمونه‌های زیر ارائه می‌شود:
ترافیک جاده‌ای
راه‌حل‌های هوشمند ترافیک از انواع مختلف سنسورها و همچنین داده‌های GPS از تلفن‌های هوشمند رانندگان برای تعیین تعداد، مکان و سرعت وسایل نقلیه استفاده می‌کنند. در همان زمان، چراغ‌های راهنمایی هوشمند متصل به سیستم عامل مدیریت، امکان نظارت بر زمان چراغ سبز را فراهم می‌کنند و به طور خودکار چراغ‌ها را براساس وضعیت ترافیک فعلی تغییر می‌دهند تا از ازدحام جلوگیری کند. علاوه بر این، با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده، راه‌حل‌های هوشمند برای مدیریت ترافیک می‌توانند محل ترافیک را پیش‌بینی کرده و اقدامات لازم برای جلوگیری از ازدحام احتمالی را انجام دهند. به عنوان مثال، لس آنجلس به عنوان یکی از شهرهای تحت تاثیر ترافیک در جهان، راه حلی هوشمند برای کنترل جریان ترافیک به كار گرفته است. سنسورهای سطح جاده و دوربین‌های تلویزیونی مدار بسته، به روزرسانی‌های مربوط به جریان ترافیک را به زمان واقعی [در آنِ واحد] به یک سیستم عامل مدیریت ترافیک ارسال می‌کنند؛ این پلتفرم داده‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند و از طریق برنامه، عملکرد انسداد و سیگنال ترافیک را به کاربران پلتفرم اطلاع می‌دهد. علاوه بر این، این شهر در حال استقرار شبکه ای از کنترل کننده‌های هوشمند است تا به طور خودکار ثانیه به ثانیه تنظیمات چراغ راهنمایی را انجام و به تغییر شرایط ترافیک در زمان واقعی واکنش نشان دهد.
پارکینگ هوشمند
با کمک داده‌های GPS تلفن‌های هوشمند رانندگان [یا سنسورهای سطح جاده که روی زمین در جای پارک قرار گرفته‌اند]، راه‌حل‌های پارکینگ هوشمند تعیین می‌کند که آیا مکان‌های پارک اشغال شده‌اند یا در دسترس هستند و نقشه‌ای از محل پارک به صورت برخط ایجاد می‌کند. هنگامی که نزدیکترین مکان پارک اتومبیل خالی می‌شود، رانندگان اعلانی دریافت می‌کنند و از نقشه بر روی تلفن خود استفاده کرده، به جای اینکه کورکورانه در اطراف حرکت کنند، مکان پارک را سریعتر و آسان تر پیدا می‌کنند.
حمل و نقل عمومی
داده‌های حاصل از حسگرهای «چیزنت» می‌تواند به آشکار کردن الگوهای نحوه استفاده شهروندان از حمل و نقل کمک کند. اپراتورهای حمل و نقل عمومی می‌توانند از این داده‌ها برای افزایش تجربه سفر، دستیابی به سطح بالاتری از ایمنی و دقت استفاده کنند. برای انجام یک تجزیه و تحلیل پیچیده‌تر، راه‌حل‌های حمل و نقل عمومی هوشمند می‌تواند چندین منبع مانند فروش بلیط و اطلاعات مربوط به ترافیک را ترکیب کند.
به عنوان مثال، در لندن، برخی از اپراتورهای قطار، بارگیری واگن‌های مسافری قطار را در سفرهای خود به داخل و خارج از شهر پیش‌بینی می‌کنند؛ آنها داده‌های حاصل از فروش بلیط، حسگرهای حرکتی و دوربین‌های مدار بسته را که در امتداد پلتفرم نصب شده‌اند، ترکیب می‌کنند و با تجزیه و تحلیل این داده‌ها، اپراتورهای قطار می‌توانند نحوه بارگیری هر واگن را پیش‌بینی کنند. وقتی قطار وارد ایستگاه می‌شود، متصدیان قطار مسافران را تشویق می‌کنند تا در طول قطار پراکنده شوند تا بارگیری را به حداکثر برسانند. اپراتورهای قطار با به حداکثر رساندن استفاده از ظرفیت، از تاخیر قطار جلوگیری می‌کنند.
خدمات رفاهی
شهرهای هوشمند مجهز به اینترنت اشیا [یا چیزنت] به شهروندان این امکان را می‌دهد تا با کنترل بیشتر بر آب و برق خانه‌های خود، پس انداز کنند. اینترنت اشیا روش‌های مختلفی را برای برنامه‌های هوشمند فراهم می‌کند:
– کنتورهای هوشمند و صورتحساب: کنتورهای متصل هوشمند می‌توانند داده‌ها را مستقیما از طریق شبکه مخابراتی به یک شبکه عمومی ارسال کنند و قرائت کنتور قابل اطمینان برای آنها فراهم نمایند. اندازه‌گیری هوشمند این امکان را به ارائه دهنده خدمات می‌دهد تا میزان آب، انرژی و گاز مصرفی هر خانوار را به طور دقیق صورتحساب دهند.
– آشکار کردن الگوی مصرف: شبکه‌ای از کنتورهای هوشمند خدمات دهنده را قادر می‌سازد تا دید بیشتری داشته، ببینند که چگونه مشتریانشان انرژی و آب مصرف می‌کنند. با استفاده از شبکه‌ای از کنتورهای هوشمند، ارائه‌دهندگان کننده خدمات می‌توانند تقاضا را در زمان واقعی [در آنِ واحد] کنترل کرده، منابع را در صورت لزوم هدایت کنند و یا مصرف کنندگان را تشویق کنند که در زمان کمبود انرژی یا آب کمتری مصرف کنند.
– نظارت از راه دور: راهکارهای اینترنت اشیا همچنین می‌تواند خدمات مدیریت برنامه را در اختیار شهروندان قرار دهند. این خدمات [به عنوان مثال] به شهروندان این امکان را می‌دهد تا از کنتورهای هوشمند خود برای ردیابی و کنترل از راه دور استفاده کنند.
روشنایی خیابان
اینترنت اشیا مبتنی بر سامانه‌های هوشمند، نگهداری و کنترل لامپ‌های خیابان را ساده‌تر و مقرون به صرفه‌تر می‌کند؛ تجهیز چراغ‌های خیابان به سنسورها و اتصال آنها به یک راه حل مدیریت ابری در این عرصه لازم خواهد بود. راه‌حل‌های روشنایی هوشمند، داده‌های مربوط به میزان روشنایی، جابجایی افراد و وسایل نقلیه را جمع آوری کرده، آنها را با داده‌های تاریخی و زمینه‌ای [به عنوان مثال، رویدادهای خاص، برنامه حمل و نقل عمومی، زمان روز و سال و غیره] ترکیب می‌کند و برای بهبود برنامه روشنایی تجزیه و تحلیل می‌نماید و در نتیجه، یک راه حل روشنایی هوشمند در مدیریت چراغ‌های خیابان «تصمیم می‌گیرد و البته اعمال می‌کند» که چراغ‌ها را بر اساس شرایط بیرونی کم نور، روشن یا خاموش کند. به عنوان مثال، هنگامی که عابران پیاده از جاده عبور می‌کنند، چراغ‌های اطراف می‌توانند تقاطع را به محیطی روشن‌تر تغییر دهند…. هنگامی که منتظرید اتوبوس به ایستگاه برسد، چراغ‌های فضای اطراف آن می‌توانند به طور خودکار با حضور شما یا ورود اتوبوس [بسته به نوع راه‌حل ابری] روشن‌تر شوند.
محیط
راه‌حل‌های شهر هوشمندِ مبتنی بر اینترنت اشیا امکان ردیابی پارامترهای حیاتی برای یک محیط سالم را فراهم می‌کند تا بتواند آنها را در سطح بهینه حفظ کند. به عنوان مثال، برای نظارت بر کیفیت آب، یک شهر می‌تواند شبکه‌ای از حسگرها را در شبکه آب مستقر کرده، آنها را به یک سیستم عامل مدیریت ابری متصل کند.
امنیت عمومی
برای افزایش ایمنی عمومی، فناوری‌های شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا ابزار نظارت، تجزیه و تحلیل و تصمیم‌گیری به صورت برخط را ارائه می‌دهند.صحنه‌های احتمالی جرم با ترکیب داده‌های حسگرهای صوتی و دوربین‌های مداربسته مستقر در سطح شهر با داده‌های رسانه‌های اجتماعی و تجزیه و تحلیل آنها، راه‌حل‌های ایمنی عمومی پیش‌بینی می‌شوند؛ این امر به پلیس اجازه می‌دهد تا عاملان احتمالی را متوقف کرده یا با موفقیت آنها را ردیابی کند.
